Eigenaarschap
Eigenaarschap verwijst naar het gevoel dat iets van jou is. Het ontstaat wanneer je ergens je tijd, zorg en energie in steekt. Uit onderzoek blijkt, dat als je eigenaarschap voelt over je werk, je meer verantwoordelijkheid neemt, minder snel weg gaat, tevredener bent, je meer thuis voelt en betere resultaten boekt.
Wat is eigenaarschap?
Eigenaarschap verwijst naar een gevoel van verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Je schuift het niet af, want het voelt als ‘van jou.’ Je steekt er tijd, zorg en energie in, en daarmee wordt het deel van je identiteit.
In bredere zin zou je eigenaarschap ook kunnen zien als lidmaatschap of ‘burgerschap’ van een gemeenschap. Je realiseert je dat je er een rol en een stem in hebt, en zet die in ten dienste van een gemeenschappelijk belang of purpose.
Wat levert eigenaarschap op?
Uit onderzoek blijkt, dat als je eigenaarschap voelt over je werk, je meer verantwoordelijkheid neemt, minder snel weg gaat, tevredener bent, je meer thuis voelt en betere resultaten boekt. Verder neem je meer initiatief, voorbij dat wat formeel van je verwacht mag worden. In de wetenschap wordt dit ook wel ‘organizational citizenship’ genoemd, ofwel ‘organisatie-burgerschap.’
Deze voordelen worden nog verder versterkt als het ‘psychologisch eigenaarschap’ van medewerkers ook gepaard gaat met formeel eigenaarschap, ofwel juridisch en financieel mede-eigenaarschap van de organisatie. Dit versterkende effect treedt echter alleen op als het niet alleen een ‘papieren realiteit’ is, maar medewerkers ook daadwerkelijk betrokken worden in de besluitvorming, zoals bijvoorbeeld bij zelforganisatie/zelfsturing.
Hoe vergroot je Eigenaarschap?
Als je weinig invloed hebt over hoe je je werk doet, is het moeilijk om eigenaarschap te ontwikkelen. Autonomie is daarom een van de belangrijkste ingrediënten van eigenaarschap. Daarnaast moet er ruimte zijn om je in je werk te verdiepen, zodat je er kennis over op kunt bouwen. Tenslotte is het belangrijk dat je elkaar erkent in de rol en verantwoordelijkheid die je op je neemt en dat je bereid bent om elkaar daar op aan te spreken.
Organisaties proberen vaak eigenaarschap te stimuleren binnen de grenzen van een managementhiërarchie. Dat kan natuurlijk, maar het kost veel energie, hangt erg af van individuen, en zakt snel weer weg. Als je eigenaarschap wilt vergroten, verdiep je dan eens in zelforganisatie. Dat is een manier van werken en besluiten nemen waarin eigenaarschap centraal staat.
Zelforganisatie en eigenaarschap
Veel organisaties proberen eigenaarschap te stimuleren binnen de grenzen van een managementhiërarchie. Dat kan natuurlijk, maar het kost veel energie, hangt erg af van individuen, en zakt snel weer weg. Als je echt wilt organiseren voor eigenaarschap, dan kom je al snel uit bij zelforganisatie.
Bij zelforganisatie verschuiven sturing en besluitvorming van managers naar teams. Binnen een team maak je heldere afspraken over wie waar verantwoordelijk voor is. Dit doe je bijvoorbeeld door het werk te beschrijven in rollen en die onderling te verdelen. Als jij een rol krijgt, dan ben je niet alleen verantwoordelijk voor het beschreven werk, maar krijg je ook de bevoegdheid om zelf besluiten te nemen.
Zelforganisatie is een manier van werken waarbij eigenaarschap het uitgangspunt is en overal in zit. In hoe we het werk verdelen, hoe we besluiten nemen, hoe we elkaar aanspreken en feedback geven, hoe we samenwerken, hoe we sturen en hoe we vergaderen. Geen eigenaarschap ondanks de organisatie dus, maar echt een cultuur van eigenaarschap!
Vertrouwen
Vertrouwen krijgen in de vorm van autonomie creëert een cultuur van vertrouwen.
Motivatie
Autonomie is één van de drie peilers onder intrinsieke motivatie.
Retentie
Een gevoel van eigenaarschap versterkt je binding met de organisatie.
Werknemerstevredenheid
Werknemers die eigenaarschap ervaren zijn tevredener over hun werk.
Ondernemerschap
Eigenaarschap leidt tot meer initiatief, voorbij wat er van je verwacht mag worden.
Resultaten
Psychologisch eigenaarschap leidt tot betere financiële resultaten, blijkt uit onderzoek.
Populaire blogs
Veelgestelde vragen
We kunnen ons voorstellen dat je vragen hebt over Eigenaarschap. Je kunt altijd contact met ons opnemen, zodat we je zelf meer hierover kunnen vertellen.
Hoe kan ik me verder verdiepen in eigenaarschap?
Er is veel geschreven over (psychologisch) eigenaarschap. We raden alle boeken van Amy C. Edmondson aan: hoewel ze primair gaan over psychologische veiligheid raken ze ook sterk aan eigenaarschap. Verder is Frederic Laloux’ Reinventing Organizations een fantastische introductie in het onderwerp eigenaarschap en zelforganisatie. In Citizens schetst Jon Alexander de ontwikkeling van onderdaan naar consument naar burger.. Zijn ‘citizenship’ vertoont wat ons betreft heel veel raakvlakken met wat wij hier eigenaarschap noemen. Als je tenslotte nieuwsgierig bent naar financieel en juridisch mede-eigenaarschap, lees dan Gijsbert Koren’s Toekomstbedrijven!
Wat zijn de randvoorwaarden voor een cultuur van eigenaarschap?
Het begint met duidelijkheid: als niet duidelijk is waar je precies ‘eigenaar’ van bent (bijv. een rol met specifieke verantwoordelijkheden en bevoegdheden), dan gaat er veel energie verloren in continu verduidelijken, afstemmen en onderhandelen. Verder vraagt een cultuur van eigenaarschap om vertrouwen, want je geeft mensen de autonomie om zelf besluiten te nemen. Tenslotte willen we ook veiligheid nog noemen: het gevoel dat je jezelf kunt uiten en fouten kunt maken, zonder negatieve consequenties. Er zijn zeker nog meer voorwaarden te noemen, maar dit zijn wat ons betreft drie hele belangrijke: zonder voldoende duidelijkheid, vertrouwen en veiligheid is de kans dat je erin slaagt om werkelijk een cultuur van eigenaarschap te bouwen klein.
Kun je een cultuur van eigenaarschap creëren in een grote organisatie?
Organisaties proberen vaak eigenaarschap te stimuleren binnen de grenzen van een managementhiërarchie. Dat kan natuurlijk, maar het kost veel energie, hangt erg af van individuen, en zakt snel weer weg. Als je eigenaarschap wilt vergroten, verdiep je dan eens in zelforganisatie. Dat is een manier van werken en besluiten nemen waarin eigenaarschap centraal staat.
Wat is het verschil tussen eigenaarschap, lidmaatschap en burgerschap?
(Psychologisch) eigenaarschap verwijst naar het gevoel dat iets van jou is, doordat je er tijd, energie en zorg in hebt gestoken. Lidmaatschap verwijst naar het besef dat je onderdeel uitmaakt van een groep of organisatie, en naar het gedrag dat daarbij hoort. Burgerschap is een bredere term die benadrukt dat ieder van ons een rol en een stem heeft in de gemeenschappen en systemen waarin we leven en werken. De drie termen verschillen in de nadruk die ze leggen, maar vullen elkaar wat ons betreft prachtig aan!
Wat is een goede eerste stap?
Je kunt beginnen om je vergaderingen anders in te richten, op basis van eigenaarschap. We hebben hier een aantal concrete tips voor je op een rij gezet voor hoe je dat kan doen. Verder vraagt eigenaarschap veel duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden (wie gaat waarover). Een rollen workshop kan een eerste stap zijn om daar duidelijkheid in te scheppen.
Klaar om je verder te verdiepen?
Ontgrendel een heleboel kennis! We hebben talloze blogs, artikelen, handleidingen en zelfs een boek voor jou! Of je nu je eerste stappen zet of de diepte in wil duiken, hier vind je wat je zoekt.
Je bent in goed gezelschap
In 10 jaar hebben we meer dan 150 organisaties hebben begeleid op hun pad naar een cultuur van eigenaarschap, zodat ze hun potentieel optimaal kunnen benutten.
Stuur ons een bericht
Je kunt onderstaand formulier invullen of bel even naar 085-1301795.