De toekomst van werk: de wereld als één groot netwerk van purpose organisaties

In maart 2017 is het tien jaar geleden dat HolacracyOne begon met de introductie van Holacracy. Door dit nieuwe besturingssysteem zijn organisaties en de mensen in die organisaties niet langer gebonden aan de zo starre werkgever-werknemer relatie. Nu – tien jaar – later zet Thomas Thomison, mede-oprichter van HolacracyOne, de volgende stap met zijn nieuwe organisatie encode.org. Een stap waarmee hij verder gaat dan alleen het anders organiseren van werk.

Holacracy gaat over het organiseren van werk. Er wordt geen expliciete vorm aangereikt voor de plek van de mensen binnen de organisatie en de wettelijke structuur en daardoor blijven organisaties op die vlakken nog wel eens hangen in oude structuren.

Encode.org bedacht een nieuw model met drie hoofdelementen: de Organisatie (waar het werk wordt gedaan), de Associatie (de onderlinge relaties tussen mensen, waar je als collega’s een cultuur opbouwt) en de Company (wettelijke structuur). Dit totale concept noemen ze de Self-Organizing Enterprise (SOE). In het midden van deze structuur bevindt zich de Purpose Agent. De Purpose Agent gaat een wettelijke relatie aan met de organisatie, bouwt relaties op met zijn collega’s in de Association en verzet werk en neemt besluiten volgens de spelregels van Holacracy.

Het concept is nog gloednieuw, maar inmiddels geven ze bij encode.org alweer voorkeur aan een nieuwe naam voor deze SOE’s: de For-Purpose Enterprise. De snelle ontwikkelingen in de naamgeving laten al zien hoe hun denken nog volop in beweging is.

Energized.org is ook begonnen aan het aanpassen van de juridische structuur en het opstellen van een Association Agreement. De organisatievorm zoals hierboven beschreven is zo nieuw dat we het gevoel hebben nu te investeren in iets dat straks pas echt tot leven gaat komen, maar hoe het er dan precies uitziet weten we ook nog niet. Het zijn wel enerverende ontwikkelingen en we kijken uit naar het resultaat.

Om een alvast een iets beter beeld te krijgen van hoe onze organisatie eruit zal gaan zien praatten we met Thomas Thomison. Hij begeleidt ons namens encode.org bij de transitie naar een Self-Organizing Enterprise (of For-Purpose Enterprise dus).

Volledig zelforganiserend zijn als individu

Centraal in de For-Purpose structuur vind je de ‘Purpose Agent’. We vroegen aan Thomas Thomison wat voor persoon die Purpose Agent is. “Een Purpose Agent is in de eerste plaats iets compleet anders dan een ‘werknemer’. Als je een For-Purpose organisatie hebt, die ook een wettelijk structuur heeft waarin de purpose wettelijk verankerd is, dan verandert de relatie die een ‘werker’ heeft tot zo’n organisatie. Je bent dan niet langer zzp-er of werknemer maar je wordt een onafhankelijke Agent of Purpose. Je wordt zelfsturend door te kiezen aan welke purposes je bij wilt dragen en hoe je je tijd en energie daarvoor gaat verdelen. Als individu wil je aangetrokken worden door zo’n purpose, een purpose die groter is dan jijzelf. Je wilt bijdragen aan het waarmaken van die purpose. Dat doet een Purpose Agent.”

Shoppen bij meerdere organisaties

“Wat misschien nog wel fascinerender is dan de interne structuur van het For-Purpose model is dat een Purpose Agent kan gaan shoppen bij meerdere organisaties. Er is immers geen sprake meer van een werkgever-werknemer relatie. Dus de individuele Purpose Agent kan meerdere relaties aangaan met organisaties die een purpose hebben waar hij of zij zich tot aangetrokken voelt. Je steekt tijd en energie in meerdere purposes en in meerdere relaties. Dit is een compleet andere mindset dan die we nu kennen in werkgever-werknemer relaties.

Thomas Thomison vertelt ook over zijn eigen leven als Purpose Agent voor verschillende organisaties met een For-Purpose structuur. ‘Doordat de organisaties dezelfde wettelijke structuur hebben ben ik in staat om als partner mijn tijd en focus op te delen onder de organisaties. Ik ben een levend voorbeeld van de Purpose Agent. Ik heb volledige focus op encode.org en deels ook nog op HolacracyOne en een andere For-Purpose organisatie. Ik heb dus drie relaties waarbij de wettelijke verhoudingen overal gelijk zijn en bij deze drie organisaties wordt gewerkt volgens de regels van Holacracy. Niets nieuws onder de zon voor mij dus. Die drie organisaties hebben ook alle drie een Association overeenkomst waarin de normen voor het collectief en de individuen staan omschreven. Alledrie met een andere focus en purpose.”

De toekomst van werk: alles draait om purpose

“Purpose is de sleutel tot het hele systeem van individuen, die werken en leven in een organisatie. En hoewel elke Purpose Agent ook een persoonlijke purpose heeft; als we het over dé Purpose hebben draait het altijd om de overkoepelende purpose van de gehele For-Purpose structuur.”

Evoluerende purposes

“De encode.org purpose ‘Going Beyond Employment. Liberating Purposeful Work’ is de overkoepelende purpose voor die For-Purpose organisatie. We hebben de purpose al eens aangepast. Door aan de slag te gaan kregen we een beter begrip voor wat we echt wilden bereiken en wat dus echt onze purpose is. Ook persoonlijk werkt dat zo. Door mijn werk krijg ik meer begrip voor mijn persoonlijke purpose en kan ik daar meer richting aangeven. Eigenlijk leer je purpose alleen te begrijpen door aan de slag te gaan.”

Een ecosystem van For-Purpose organisaties

De ideale wereld van Thomas Thomison is compleet in lijn met betekenisvol werk. “Ik wil dat de wereld een plek wordt waar we één groot ecosysteem van For-Purpose organisaties hebben. Met een grote community van Purpose Agents die op zoek kunnen naar purposes die hen aanspreken. Zodat Purpose Agents altijd kunnen zeggen ‘dit is een purpose waar ik om geef en ik wil mijn talent en energie inzetten om deze purpose te vervullen’.

Dit is natuurlijk wel werk waar een hele generatie zoet mee zal zijn. Het heeft me tien jaar gekost om met HolacracyOne te komen waar we vandaag de dag zijn. En het gaat tien jaar duren om dit te realiseren. Als het al te realiseren is. Dit zijn bewegingen die generaties duren. Maar terwijl ik dit zeg bedenk ik me ook dat er enorme bewegingen in de wereld gaande zijn met peer-to-peer-modellen, zelforganisatie, betekenisvol werken, bewust ondernemen, teal organisaties; het zit wel in de tijdgeest. Dit gaat niet weg. Dit wordt alleen maar meer.”